Kina na Svetskom prvenstvu 2002: Bora Milutinović i jedini Mundijal Kine

Kina je 2002. godine u Japanu i Južnoj Koreji ostvarila istorijski uspeh – po prvi put se plasirala na Svetsko prvenstvo u fudbalu. Ovaj poduhvat, vođen iskusnim selektorom Borom Milutinovićem, označio je kulminaciju decenijskog truda, ali i početak razočaranja koje je usledilo.

Put do Mundijala – Kvalifikacije

Kineska reprezentacija je kvalifikacije za Mundijal 2002. završila sa impresivnim učinkom – 12 pobeda i po samo jednim remijem i porazom. Ovaj rezultat je bio dovoljan da se osigura direktan plasman, bez potrebe za dodatnim utakmicama. U kvalifikacijama su dominirali igrači poput Hao Haidonga, Li Tiea i Qu Boa, koji su postali heroji nacije. Selektor Velibor Bora Milutinović, poznat po tome što je sa pet različitih reprezentacija učestvovao na Svetskim prvenstvima, stekao je status legende u Kini, gde su ga zvali “Milu”.

Bora Milutinović – čovek koji zna kako otići na Mundijal

Bora Milutinović, često nazivan “Milu” u Kini, predstavlja jednog od najvažnijih stranaca u istoriji kineskog fudbala. Njegovo angažovanje na čelu kineske reprezentacije nije bilo slučajno. On je bio deo šire strategije Kine da se pozicionira kao ozbiljan igrač na globalnoj fudbalskoj sceni.

Kako je Bora Milutinović došao u Kinu?

Nakon uspešnih angažmana sa Meksikom, Kostarikom, Sjedinjenim Američkim Državama i Nigerijom, Milutinović je stekao reputaciju trenera koji zna kako da vodi reprezentacije do Svetskog prvenstva. Kineska fudbalska federacija, suočena sa izazovima u kvalifikacijama, odlučila je da angažuje Milutinovića kako bi iskoristila njegovu stručnost i iskustvo. Njegovo imenovanje 2000. godine bilo je deo šire strategije Kine da unapredi svoj fudbalski sistem i postigne istorijski uspeh.

Milutinović je u Kini dočekan kao pravi heroj. Njegov pristup, posvećenost i sposobnost da motiviše igrače doneli su mu duboko poštovanje među kineskim navijačima i medijima. Njegovo ime postalo je sinonim za uspeh i profesionalizam u kineskom fudbalu. Kineski mediji često su ga prikazivali kao ključnog faktora u istorijskom plasmanu na Svetsko prvenstvo 2002. godine.

Mundijal 2002: Prvi koraci na svetskoj sceni

Na Svetskom prvenstvu, Kina je bila deo grupe C zajedno sa Brazilom, Turskom i Kostarikom. Iako su se nadali da će barem jednom zatresti mrežu, Kinezi su poraženi u svim utakmicama bez postignutog gola – 2:0 od Kostarike, 4:0 od Brazila i 3:0 od Turske. Ukupna gol-razlika je bila 0:9, što je jasno pokazalo razliku u kvalitetu između Kine i svetskih fudbalskih velesila.

Há exatos 22 anos (08/06/2002):

O Brasil vencia a China por 4-0 na segunda rodada da fase de grupos da Copa do Mundo de 2002.

Nostálgico! pic.twitter.com/pYH6pcNX81

— Futebol Nostálgico! (@futnostalgico) June 8, 2024

Iako su rezultati bili razočaravajući, nastup na Mundijalu je imao ogroman uticaj na kineski fudbal. Reprezentacija je postala simbol nade i ponosa, a fudbal je stekao novu popularnost među mladima.

Posledice i ulaganja: Uspon i pad kineskog fudbala

Nakon Mundijala, Kina je uložila značajna sredstva u razvoj fudbala. Otvorene su brojne fudbalske akademije, poput Evergrande fudbalske škole, a cilj je bio da se stvori nova generacija talentovanih igrača. Međutim, problemi su počeli da se javljaju. Korupcija, politički uticaj i nedostatak stvarne strasti prema fudbalu doveli su do stagnacije. Klubovi poput Guangzhou Evergrande, koji su nekada dominirali, suočili su se sa finansijskim problemima i padom forme. Stadion u obliku lotosa, simbol ambicija kluba, ostao je nedovršen i privremeno napušten zbog finansijske krize.

Photos reveal Zaha Hadid Architects stadium nearing completion in Guangzhou: https://t.co/SP4QR9fZTw pic.twitter.com/ON3QzY01j2

— Dezeen (@dezeen) March 29, 2025

Pored toga, korupcijski skandali, poput slučaja bivšeg selektora Li Tija, koji je osuđen na 20 godina zatvora zbog podmićivanja, dodatno su narušili poverenje u sistem. Ovi faktori su doprineli tome da Kina nije uspela da se kvalifikuje za nijedno Svetsko prvenstvo nakon 2002. godine.

Kina i dalje sanja o Mundijalu

Na period astronomskog trošenja novca u kineskom fudbalu stavljena je tačka. U junu 2017. godine, Kineska fudbalska asocijacija (CFA) uvela je porez od 100% na transfere stranih igrača vredne više od 45 miliona juana, kao i na domaće transfere preko 20 miliona juana. Ovaj porez je bio usmeren na finansiranje razvoja omladinskog fudbala, umesto na skupe transfere.

Kineski san o Svetskom prvenstvu nije ugašen, ali je postao sve dalji. Iako su ulaganja u infrastrukturu i mlade talente nastavljena, pravi napredak izostaje. Fudbal u Kini je i dalje popularan, ali nedostaje mu dubina i autentičnost koja je potrebna da bi se postigao uspeh na svetskoj sceni. Kina je 2002. godine zakoračila na Mundijal, ali se od tada povukla u senku, čekajući novi trenutak da ponovo zasija.

Borin Uticaj na kineski fudbal

Nakon Svetskog prvenstva, Bora Milutinović je trenirao Honduras, Jamajku i Irak. Ponovo je od 2014. angažovan u kineskom fudbalu kao savetnik, pružajući podršku u razvoju mladih talenata. Njegovo iskustvo i stručnost bili su od neprocenjive vrednosti u procesu modernizacije i profesionalizacije kineskog fudbala.

Iako je Milutinović postigao istorijski uspeh sa Kinom, kasniji periodi nisu doneli slične rezultate. Nakon njegovog odlaska sa mesta selektora, Kina se suočila sa izazovima u kvalifikacijama, uključujući nedostatak kontinuiteta u trenerskom timu, promene u strategiji i nedovoljna ulaganja u razvoj mladih igrača. Ovi faktori doprineli su tome da Kina nije uspela da se kvalifikuje na Svetska prvenstva nakon 2002. godine.